Psalmen anders, een tussenstand van het ISK Psalmenproject
In januari 2021 vergaderde de redactie van de psalmenredactie ISK voor de 20e keer in anderhalf jaar.
In een stevig tempo, met maandelijkse ontmoetingen, namen de redactieleden in die tijd zo’n 120 psalmen door.
Steeds lazen we ze met twee vragen: bieden de versies in het Liedboek genoeg, en zo nee, stel dat we hem in het supplement willen opnemen, wat voor vorm zou passend zijn?
Van stevige samenzang tot ingetogen levenslied, van lied met refrein voor allen en verzen voor enkelen tot een rap-achtige vorm bij een lied dat boosheid uit.
Van de hele psalm, tot dat éne vers dat in een canon mag gaan rondzingen.
Van de eerste 120 psalmen zullen zo’n 40 geen nieuwe versie krijgen.
Ze hebben er al vele: 23, 98, 103, om er maar een paar te noemen. De voorrang gaat juist naar psalmen die onbekend zijn. Dat kan komen doordat de Geneefse melodie niet bekend is. Soms heeft het er mee te maken dat de inhoud van de psalm ver af lijkt te staan van de vorm van geloven van vroeger. Misschien zijn dat juist de psalmen die nu opeens een nieuwe zeggingskracht krijgen.
Nog wat accenten: diverse psalmen komen met twee nieuwe versies. 19, 24, 104, 148 bijv. En bij 24 en 148 is dat ook, omdat er een versie is voor kinderen.
We zien de uitgave ook als kennismaking met de psalmen als boek. Soms is er samenhang, zijn twee psalmen eigenlijk één: 42-43 krijgen samen één lied. De psalmen 111 en 112 vormen een tweeluik, twee alfabetpsalmen over God en de mens van God – op de melodie van de Geneefse psalm 111 voegde een dichter ze in drie strofen samen. De bedevaartsliederen 120-122 leiden ons van het land van vreemdelingschap door de bergen heen naar de stad van God: het werd één lied. Elk van de vijf psalmboeken eindigt met een lofprijzing, die van het vierde boek geven we een eigen vers, een rijke lofprijzing: 106:46.
De bundel streeft naar een brede blik. Wereldwijd worden psalmen gezongen. We nemen daarvan ook enkele voorbeelden op. Zo vinden we een psalm uit de methodistische traditie in de VS en een psalm met muziek van de Taiwanese componist I-To-Loh. Dichters en musici komen uit verschillende hoeken en achtergronden van de Nederlandstalige samenleving.
Bij verschillende psalmen komen maatschappelijke vragen aan bod. Om een voorbeeld te noemen: gaan veel oudere versies van scheppingspsalmen 8, 29, 104 niet uit van een beeld van de mens als kroon van de schepping? Dat kan ook anders.
Een aantal van de dichters die meedoen zijn: Maria de Groot, Maarten Das, Gijs van der Haar, Willem Heida, Anneke Meiners, Alexis de Roode, Sytze de Vries, René van Loenen, Andries Govaart, Margriet Poortstra, Erik Idema, Jan Beuving, Eppie Dam, Margreet Spoelstra, Roeland Smith, Rikkert Zuiderveld, Roel Bosch, Jan Beuving.
Enkele van de componisten Erik Jan Joosse, Willem Blonk, John Bell, Clara Rullman, Rohan Poldervaart, Willeke Smits, Erik Vlasblom, Adriaan Plantinga.
We werken hard, maar willen ook zorgvuldig werk leveren. We streven naar een publicatie in het voorjaar van 2022. Dan willen we ook gelijk voor begeleidingsmuziek zorgen, én voor voorbeeldmateriaal op Youtube of Vimeo. Zeker muziek voor de jongere doelgroepen bestaat niet, als het niet te vinden is op internet.
namens de redactie,
Roel Bosch
De leden van de ISK Psalmenredactie:
op de bovenste rij van links naar rechts, Irma Pijpers, Willeke Smits, Roel Bosch, Johanneke Bakker,
op de onderste rij van links naar rechts, Margriet Poortstra, Kees Bregman, Jacco Steen-Sennema, Adriaan Plantinga.
Over de auteur
